1. FIP Nedir ve Neden Tanısı Zordur?
FIP (Feline Infectious Peritonitis), kedilerde ölümcül olabilen viral bir hastalıktır ve tanısı genellikle karmaşıktır. Çünkü FIP’in belirtileri, birçok farklı hastalıkla benzerlik gösterebilir. Bu yüzden veteriner hekimler, kesin bir tanıya ulaşmak için çok yönlü değerlendirme yapar.
2. FCoV ve FIP Arasındaki Fark
FIP’e neden olan virüs, Feline Coronavirus (FCoV) adı verilen bir virüsün mutasyona uğraması sonucu oluşur. Ancak her FCoV enfeksiyonu FIP’e dönüşmez. Bu ayrımın net olmaması, FIP tanısını zorlaştıran temel etkenlerden biridir.
3. Belirtilerin Gözlemlenmesi İlk Aşamadır
FIP tanısında ilk adım, klinik belirtilerin gözlemlenmesidir. Kedide yüksek ateş, iştahsızlık, kilo kaybı, karın şişliği gibi semptomlar varsa veteriner hekim FIP şüphesiyle detaylı testlere başlar. Özellikle antibiyotiklere cevap vermeyen ateş, FIP için uyarıcı bir işarettir.
4. Kan Testleri Tanıda Yol Gösterir
Veterinerin isteyeceği ilk testlerden biri kan testidir. Kan tahlilinde genellikle yüksek globulin seviyesi, düşük albümin/globulin oranı ve anemi gibi değerler FIP şüphesini güçlendirir. Ancak bu bulgular kesin tanı koymak için yeterli değildir.
5. Karın veya Göğüs Sıvısı Analizi
FIP’in “ıslak formu”nda karın veya göğüs boşluğunda sıvı birikimi olur. Bu sıvının rengi, yoğunluğu ve içeriği özel laboratuvar testleriyle analiz edilir. Sarımsı, yapışkan ve protein oranı yüksek bir sıvı FIP ile uyumlu olabilir.
6. PCR Testleri: Genetik Kanıt Arayışı
Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PCR) testleri, virüsün genetik materyalini tespit etmeye yönelik testlerdir. Özellikle efuzyon sıvısından yapılan FCoV PCR testi, FIP tanısını güçlendirmede önemli bir rol oynar. Ancak negatif çıkması FIP’i tamamen dışlamaz.
7. İmmünhistokimya ve Biyopsi
Kesin tanı için en güvenilir yöntemlerden biri, FIP virüsünün dokuda varlığını gösteren immünhistokimyasal testlerdir. Bu test için biyopsi gerekebilir, ancak bu işlem genellikle invaziv olduğundan her vakada uygulanmaz.
8. Göz ve Sinir Sistemi Bulguları
FIP’in “kuru formu”nda sinir sistemi ve gözle ilgili semptomlar ortaya çıkabilir. Göz içi kanamalar, pupil bozuklukları, felç benzeri belirtiler gibi nörolojik bulgular da FIP tanısını destekleyici unsurlardır. Göz muayeneleri bu süreçte yardımcı olabilir.
9. Ayırıcı Tanı Çok Önemlidir
FIP’e benzer belirtiler gösteren birçok başka hastalık vardır: lenfoma, toksoplazma, FeLV (kedi lösemi virüsü), FIV (kedi AIDS’i) gibi. Bu yüzden veteriner, tanı koyarken diğer olasılıkları da dikkatle dışlamalıdır.
10. Deneyim ve Gözlem Önemlidir
FIP tanısında veteriner hekimin klinik deneyimi ve gözlemleri büyük rol oynar. Laboratuvar testleri destekleyici olsa da, FIP çoğunlukla “eliminasyon yöntemiyle” yani diğer olasılıklar dışlanarak tanımlanır.
11. FIP Tanısı ve Erken Müdahale
FIP tanısı zor olsa da, erken şüphe ve müdahale ile tedavi süreci başlatılabilir. Özellikle son yıllarda geliştirilen antiviral ilaçlar sayesinde FIP artık tamamen umutsuz bir hastalık değildir. Bu yüzden doğru ve hızlı tanı, hayat kurtarabilir.
